ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ
Η διάβρωση είναι η διαδικασία με την οποία το υλικό στο επάνω στρώμα της επιφάνειας της Γης (συνήθως ασυμπίεστο χώμα, ιζήματα και πέτρα) μεταφέρεται σε άλλη τοποθεσία. Η διάβρωση είναι είτε μηχανική που προκαλείται από τα καιρικά φαινόμενα (αέρα, βροχή, παγετό, θερμότητα) ή χημική, που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα και την προσθήκη των χημικών ουσιών στο έδαφος (όξινη βροχή, τα λιπάσματα, η απώλεια της βλάστησης λόγω της αποψίλωσης των δασών και την υπερβόσκηση κ.α.).
Η διάβρωση, από καθαρά φυσικό φαινόμενο εξέλιξης του ανάγλυφου μέχρι την
επιταχυνόμενη διάβρωση με τις καταστροφικές συνέπειες για τον άνθρωπο
και το φυσικό περιβάλλον γενικότερα, επηρεάζεται από παράγοντες τόσο σε
ένταση όσο και με έκταση όπως η βλάστηση, η κλίση
του εδάφους, το γεωλογικό υπόβαθρο, η σύστασή του εδάφους, τα
κατακρημνίσματα (βροχή, χαλάζι, χιόνι) και οι χρήσεις γης
Οι συνέπειες της είναι η απώλεια της βλάστησης, γεγονός που
οδηγεί αλυσιδωτά σε περαιτέρω διάβρωση του εδάφους και σε μείωση της
αποθηκευτικής του ικανότητας σε νερό. Το νερό δε συγκρατείται πλέον, με
αποτέλεσμα τη δημιουργία πλημμύρων σε χαμηλότερες περιοχές.
Ο κύκλος των επιπτώσεων διευρύνεται, αφού η απώλεια της βλάστησης
επηρεάζει αρνητικά το κλίμα, με άνοδο της θερμοκρασίας, έντονες
βροχοπτώσεις και μακρινές περιόδους ξηρασίας. Συνεπώς, οι κοινωνικές
επιπτώσεις, με εξ ανάγκης μετακινήσεις πληθυσμών, με στόχο την εύρεση
καλύτερων συνθηκών ζωής, αποτελούν φυσικό επακόλουθο.
Ενδεικτικά μέτρα προστασίας είναι:
- Ορθολογικός σχεδιασμός των «χρήσεων γης», ώστε να μειώνεται ο συντελεστής απορροής και να διατηρείται και να προστατεύεται η βλάστηση.
- Ορθολογικός σχεδιασμός των καλλιεργειών, σε περιοχές που αποδίδονται σε γεωργική εκμετάλλευση. Προτίμηση σε δενδρώδεις καλλιέργειες εκεί όπου ο κίνδυνος διάβρωσης είναι μεγαλύτερος, αποφυγή γεωργικών πρακτικών που συντελούν στην απομείωση της οργανικής ύλης του εδάφους (εντατικές καλλιέργειες, υπερβολική χρήση φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων και λιπασμάτων) και ενθάρρυνση πρακτικών που την εμπλουτίζουν (αμειψισπορά, αγρανάπαυση κλπ).
- Χρήση καλλιεργητικών πρακτικών που συντελούν στη μείωση (σε μικροκλίμακα) των κλίσεων του αναγλύφου: άροση κατά τις ισοϋψείς, δημιουργία αναβαθμών και «ταρατσών» κλπ.
- Ορθολογικός σχεδιασμός διαχείρισης του δασικού πλούτου (απαγόρευση αποψιλωτικών υλοτομιών, ληστρικής βόσκησης, μέτρα πρόληψης των εμπρησμών) για την αποφυγή της απογύμνωσης των εδαφών και κατά συνέπεια της ερημοποίησής τους.
- Διαχείριση της βόσκησης με σκοπό τη διατήρηση των λιβαδιών στο διηνεκές και ως αποτέλεσμα την προστασία του εδάφους.
- Τεχνικά έργα για τη συγκράτηση του εδάφους (τοίχοι αντιστήριξης, πεζούλες, ζωνάρια, κλαδοπλέγματα, κορμοδέματα, μικροφράγματα, κλπ).
- Διευθέτηση χειμαρικών ρευμάτων για τον περιορισμό της απαγωγής των φερτών υλικών από τα ορεινά προς τα πεδινά και της εμφάνισης πλημμυρών. Τα έργα διευθέτησης, μεσομακροπρόθεσμα, λειτουργούν αντιδιαβρωτικά για το σύνολο της λεκάνης απορροής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου